Plamen je prvi jugoslovenski višecevni lanser raketa. Razvoj ovog sistema počeo je 1958, a završen je 1963. godine, kada je JNA naručila prototipsku partiju višecevnog bacača raketa M63 Plamen i nultu seriju raketa Plamen-A. Kasnije je razvijena raketa Plamen-B sa novom bojevom glavom i povećanim efektom na cilju, kao i raketa Plamen-S povećanog dometa.
Višecevni bacač raketa M63 Plamen je namenjen za vatrenu podršku jedinica na frontu, izvođenjem snažnih i iznenadnih vatrenih udara po neprijateljskoj živoj sili i neoklopljenim borbenim sredstvima u rejonima prikupljanja, vazdušnog desanta ili na maršu. Može se koristiti i protiv drugih prostornih i neutvrđenih ciljeva velikih razmera kao sto su pozadinske baze, aerodromi, industrijska postrojenja, komandni centri, centri veze, skladišta i sl.
Sistem Plamen ima 32 cevi kalibra 128 mm iz kojih ispaljuje parčadno-razorne i vežbovne rakete na daljne do 8545 m (12500 m - Plamen-S). Efakat rakete na cilju ekvivalentan je efektu artiljerijske granate kalibra 105 mm. Pun rafal od 32 projektila se može ispaliti za 6,4 ili 12,8 ili 19,2 sekunde. Bacač je postavljen na jednoosovinsku prikolicu koju mogu vući vozila sa kukom visine 800 mm. Na vozilu se nosi i rezervno punjenje raketa, tako da borbeni komplet lansera iznosi ukupno 64 projektila. Sistem opslužuje 7 vojnika.
U naoružanju Vojske Jugoslavije nalazi se i samohodna varijanta sistema označena M63/94 Plamen-S, nastala postavljanjem lansera na platformu kamiona 6x6 TAM-150. U Hrvatskoj su na osnovu Plamena razvijeni raketni bacači RAK-12 i RAK-24.
Višecevni bacač raketa M63 Plamen je masovno korišćen u ratnim sukobima na prostorima bivše SFRJ.
TAKTIČKO-TEHNIČKE KARAKTERISTIKE
Kalibar: 128 mm
Broj cevi: 32
Dužina bacača: 3,682 m
Širina bacača: 2,212 m
Visina bacača: 1,26 m
Širina traga točkova: 1,892 m
Dužina cevi: 1,03 m
Klirens: 0,268 m
Masa praznog bacača: 1395 kg
Masa punog bacača: 2134 kg
Dužina rakete: 0,814 m
Maksimalni domet: 8545 m
Vreme leta rakete do maksimalnog dometa: 43,8 s
Horizontalno polje dejstva: +/- 15°
Vertikalno polje dejstva: 0° do 48°
Posluga: 7
0 Primjedbe